Friday, September 11, 2009

Atlı Okçuluk Avrupa Şampiyonası / European Championships of Horsearchery in Germany 2009

Resimler : turkisharchers
EOCHA 2009
Arkadaşlar,

Bu sene Almanya'da 5-6 Eylül'de yapılan EOCHA atlı okçuluk avrupamüsabakalarına katıldım, değerlendirmesi aşağıdadır (http://www.eocha.org/).


İlk resimler burada:http://picasaweb.google.com/TurkishArchers/EOCHA2009BambergGermany#,daha da eklenecek.


60 kadar kişi katıldı, derece yok ama bol tecrübeyle geri döndüm.Aslında 6 kişi gidecektik, Sivas ekibi ile birlikte, bir türlü sponsorparası alamadığımızdan anca ben gidebildim, o da tüm mali kaynaklarımızorlayarak. Türkiye geleneksel spor dalları federasyonunun 'okçulukgeleneksel spor dallarımıza dahil değil' demesi bizi çıldırttı, diğersponsorlardan da olumsuz cevap geldi. Sonuçta arkadaşlarım olmadangideyim mi gitmeyeyim mi diye düşündüm ama Türk (atlı) okçuluğunudünyaya tanıtma hedefimizde küçük de olsa bizi bir adım ilerigötüreceğini düşündüm. Ayrıyetten bu müsabaka için uzun zamandırhazırlanıyordum.


03.09. Perşembe 8.25 uçağı ile İstanbul'dan Frankfurt'a gittim, sonrauzun tren yolculuğu ile Bamberg'e geldim, oradan organizatörler benialdı yine bir yarım saat araba seyahati ile 15.30 gibi müsabakayerindeydim. Gelen takımlarla tanıştım ve ufak tefek hazırlıklardayardım ettim. Akşama takımlar kendilerini sunumlarla tanıttılar. Atlıokçulukta başı çeken Kore'dir, daha birkaç hafta önce Kore'de yapılandünya atlı okçuluk festivali 83.000 $'a mal olmuş ve tüm bu parayıbirsürü sponsorlar üstlenmiş. En büyük destekçileri ve sponsorları(Güney) Kore devleti. Atlı okçuluğu kültürlerinin önemli bir parçasıve birçok Kore dövüş sanatları arasında görüyorlar. UNESCO ilegörüşüyorlar dünya çapında bunu daha farklı boyutlara çekmek için!Ayrıca Sokcho'daki atlı okçuluk tesislerini büyütüyorlar yeni yerlerinşa ediyorlar. Atlı okçu topluluğu olmayan Almanya'da 100'den fazlaaktif atlı okçu var. Müsabakalarda Macar ve Kore disiplinlerindenbıkmışlar ve kabak oyunu gibi yeni, seyircileri daha çok etkileyecekşeyler arayışındalar. Organizatörlerle EOCHA müsabakasında kabak oyunuhakkında baya konuştum. Örn. yarışmacılara iki gruba ayırıp direğeiçinde kuş bulunan kafes dikip yarıştırma fikri çok hoşlarınagitti.Tabi kafesin altı ok geçirmez olup bir mekanizma olabilir. Sonraben sunumumu yaptım bol resim ve kaynak gösterdim, Göktürk, Selçukluve Osmanlı ve bugün Türkiye'de atlı okçuluğumuzu anlattım. Atlıokçuluk disiplinleri, Osmanlı ve Selçuklu'da atlı okçu çeşitlerinianlattım. Bu arada bol bol Sivas cündilerinden ve hünerlerindenbahsettim ve resimler gösterdim. Sunum öyle beğenildi ki o ana kadarbana karşı biraz soğuk davranan Kore'liler tercüman ile sunumu çokbeğendiklerini defalarca dile getirdiler. Diğer ekiplerden de sonradanyanıma geldiler ve tebrik ettiler. Milletin ağzı açık kaldı, hiçbirmilletin bu kadar önemli bir atlı okçuluk tarihi yok. Böyle birgeçmişe göre başı çeken aslında Kore değil biz olmalıydık...


Cuma günü sabahtan pansiyonda kahvaltıda tesadüfen Kore ekibiylekarşılaştım, birdaha Türk atlı okçuluğuna ve gördükleri resimlerehayran kaldıklarını söylediler. Kore dövüş sanatı olan Tekvando'da 2dan'ımın olduğunu ve Avrupa'da birsürü ülkede dövüştüğümü söyleyincezati derin saygılarını uyandırdım ve son buzlarda eridi. Baya oturdukve konuştuk bir sürü soruları vardı, odadan Ünsal Yücel kitabımıgetirdim ve resimlerin üstünden geçtik. Bilhassa kabak oyununusevdiler ve bir resimde donup kaldılar; atın eğerine ip ile bir topbağlayıp arkaya topa ok atan süvari resmi. Bunun ikili varyasonunu'Mogu' olarak kendileri oynuyorlar çünkü. Kaynağında 'Murakka'yazıyordu ancak daha fazla bilgi, senesi ve Osmanlı mı yoksa Memlük müyazmıyordu. Bunu acaba araştırabilir miyiz?Kitabı benden satın almak istediler ben tabiiki onlara hediye ettim.Kitabı UNESCO ile görüşmelerinde kullanacaklarını söylediler.

Sonra müsabaka yerinde atları seçtik ve bir iki prova dörtnallarıyaptık, amaç güvenlik nedeniyle organizatörlerin herkesin dizginleribırakarak dörtnala gitmesinden emin olması. Bazı insanlar kendiatlarını getirmiş ama birçoğu da kiraladı, bir ata 3-4 binicidüşüyordu. İşte burada işin püf noktaları başlıyor; geçen sene iyiolan binicilere at seçiminde öncelik verdiler ve hızlı atlar öncedenkapıldı. Öğleden sonra bir yağmur indirdi ve tüm aktiviteleridurdurdu. Ben Fransız ekibiyle Kafe'de oturdum, sunumun birdahaüstünden geçmemi istediler. Fransızca olarak birdaha anlattım ve Türkokçuluğu hakkında da uzun uzun konuştuk. Bu arada anneannemin dediği'bir lisan bir insan' çok doğru çıktı; Türk (atlı) okçuluğumuzuFransızlara, Belçikalılara, İsviçrelilere Fransızca olarak anlattım,Almanlara, bazı Macar ve Polonyalılara Almanca anlattım, vediğerlerine İngilizce olarak tanıttım. Birçoğunun İngilizcesi kötüveya hiç yoktu, farklı dillerle onlara ulaşabilmemden dolayıavantajlıydım. Ayrıyetten müsabaka boyunca anonsları bile sadeceAlmanca yaptılar.

Akşama çadırda beraber yemek yendi hediyeler verildi ama öyle biryağmur yağdı ve fırtına koptu ki çadırı zor tuttuk. Hediyelerimiz deilgi çekti, gül suyundan Türk kahvesine, üstünde çevgan oynayancündili resimli kalem kutuları ve çok güzel işlemeli Alaaddin'insihirli lambası gibi eşyalardan lokuma kadar çeşit çeşit hediyelerdağıttım. Hediyelerin temininde yardımcı olduğunuz için çok teşekkürederim. Cumartesi günü resmi açılış oldu, tüm ekipler tarihi atlı okçukıyafetleriyle ve bayraklarıyla geçiş yaptılar, sonra birde dörtnaladalgalanan bayrakla teker teker geçiş yapıldı. İlk defa atlı okçulukmüsabakasında Türk bayrağı dalgalandı, duygulandım. İnsanlarbayrağımıza özel ilgi gösterdiler ve özel alkış ettiler.


Cumartesigünü Kore disiplinleri yapıldı ve ilk olarak 90 metrede tek atışyapıldı, herkes iki geçiş yaptı. Oku tirkeşten çekmek gerekiyordu. 90metrenin başında ve sonunda aletlerle zamanı ölçüyorlardı, 84cm x84cmhedeflere atış yapılıyor 5 bölge var, en yüksek puan getiren hedefinortasına olan küçük kavun büyüklüğünde olan kaplan resmiydi (5 puan).90 metreyi 12 saniyede geçmek gerekiyor, altında olursa saniyen kadarartı puan alıyorsun, üstünde olursan saniyen kadar eksi puan. Örn.hedefi vuruyorsun 3 puan alıyorsun ve 9,4 saniyede geçiyorsun,(12-9,4=2,6) yani 3+2,6=5,6 puan alıyorsun. Hızlı atlar müthişavantajda, en hızlı atları Korelilere verdiklerinden örn. 6,5 saniyedegeçiyor kaplanı vuruyor ve 5,5+5= 10,5 puan alıyor.


Sonra ikili atışlar yapıldı, bir öne doğru biri arkaya atış. Yinezamana puan veriliyor ve hızlı atlar avantajda . Bu iki disiplinde defena değildim 2 kaplan vurdum insanlar baya alkışladı ama atım enyavaş atlardandı, zaman bonusu çok az aldım.Sonra 150 metreye 5 hedef konuldu, 30 metre arayla. Burada 16saniyenin altında olmak gerekiyordu. Oku başlarken hazırgezleyebileceğimi bilmiyordum ilk geçişte. Hızlı atlılar şu stratejiyiizledi: mümkün olduğu kadar hızlı gidip sadece 1,3 ve 5inci hedefe okatıp (hatta bazen sadece üçüncü hedefe attılar) hedef puanından ziyadeiyi bir zaman bonusu kazanmaktı.

Bu müsabakadan sonra Mogu oynanacaktı ancak yine hava planıdeğiştirdi, felaket sağanak yağmur yağdı, atların üstünde yağmurdayarım saat kadar bekledik geçer de Mogu oynarız diye ama boşa. Buarada hava da buz gibiydi 10-12 derece civarı, nefeslerimiz buharolarak gözüküyordu. Sabah güneşe aldanarak ince giyinmiştim. Bir moğolekibi geleneksel kıyafetleri ve müzik aletleri ile güzel moğolparçaları çaldılar, genizden şarkılar söylediler, bayan şarkıcınınsesi en kaba erkek sesinden daha derindi.. Donuma kadar ıslakeşyalarla bunu titreye titreye seyrettim bi yarım saat kadarkaçırmamak için sonra hemen pansiyona gidip yarım saat sıcak bir duşaldım.


Pazar günü Macar disiplini vardı, 90 metreyi 16 saniyede geçeceksin ve90cm hedefe önden, yandan ve arkadan atış yapacaksın. Hedef ama 90metrenin tam ortasında yani ilk atarken 45 metre civarı oluyor. Öndenatışta puanlar 2,3,4 ortada 1,2,3, arkaya 3,4,5 puan. Bu disiplindeatabildiğin kadar ok atabilirdin ve okları elinde tutmak serbest. Yinezaman bonusu var ancak 16 saniyeyi geçersen ne olursa olsun 0 puanalıyorsun. Bu defa 2 geçiş değil herkes 6 geçiş yaptı. Hızlı atıolanlar yine aynı stratejiyi yaptı, örn. sadece ortadan attılar 2 puanalıp 6,5 saniyede geçip 9,5 puan da zaman bonusu aldılar toplam 11,5puan (hiç vuramazsan zaman bonusu da olmuyor). Bir de Macarstratejisinde atanlar vardı bunlar da 12 saniye civarı bilerek yavaşgidip 6 ok atabiliyorlardı, okları yay eline önceden özel bir şekilde yerleştiriyorlar.


Vakit olmadığından Moguyu en hızlı atlılar oynadı. Biri çok hızlıdörtnala gitti, 5metre ipi çekti ucunda 60 cm bir top, diğer iki atlıda blunt uçları ile topa biraz yaklaşıp vurmaya çalıştı.


Sonuçta dereceye giremedim, ama daha iyi puan alabilmek için birsürütecrübem oldu, bunları yaparız yapmayız o ayrı konu.Yarışmacıların kullandıkları küçük 'kolaylıklar'

1. At seçimi, en iyisi kendi atın, alıştığın at, hızlı at genelde dahaiyi. Zaman puanları kazanıyorsunuz. Ve at ne kadar hızlı koşarsa okadar az sallanır.

2. Gezler: bunların gezleri kirişi tutan yerden sonra iki tarafa doğru45 derecede açılıyor. Böylece gezlemek çok daha kolay oluyor. Ancak buşekilde bizim başparmak çekişi ile zor atılır, çünkü gezin ucu elebatar gibi geliyor bana, kore başparmak çekişi ile olur.

3. Arkalık kullanmıyorlar ok nereye gezlenirse öyle atıyorlar. Kirişe7-8 cm bir muşamba sarıp yapıştırmışlar, El için deri dekullanmıyorlar bi işaret parmaklarını bant ile sarıyorlar muşambasızyere denk geldiği için. Yaylar zati çok düşük libreli.

4. Okları hazır yay elinde tutuyorlar, Koreli arkadaşlar bile buMacar/Kassai stilini kullanıyorlar. Koreli'nin sırası gelmeden öncekonuştuk, doğru olmadığını söyledi, aslında o da okları kiriş elindetuttuğunu ama bu 'spor' için daha hızlı olduğundan yay elindenbeslediğini anlattı ve bana gösterdi. Ben yine de Türk okçuluğumuzutanıtmak açısından kiriş elimden besledim, 90 metrede en fazla 3 okatabildim. İyi de oldu, onlar için bu 'yeni' stil ilgi çekici, dahaşimdi katılımcılardan biriyle yazıştım, bu stili çok beğendiğini vedaha üstün olduğunu söyledi, ve hemende forumlarına yazmış. Birazgezlerlede oynayıp daha hızlı olmak lazım.. Avrupa şampiyonu MacarChristoph Nemethy yay elinde okları tutarak Kassai stili ile 12 saniyegibi bir zamanda 6 ok atıyor.

5. Aynı setup'ta antrenman; yarışmacıların çoğu hergün EOCHAstandartlarındaki mesafelere hedeflere yani aynı parkurda ve setup'taantrenman ediyor. Resim galerisinde hem Kore hem Macar disiplini içinstandartları göreceksiniz. Yani tüm atışlarda oku ne kadar havayadikeceklerini biliyorlar. Atın parkuru zamanında bitirmesi içinhızlarını biliyorlar. Bilhassa Macar stilinde çok farkediyor. 45metrede oku ne kadar havaya dikecesin ve hedefin ne kadar solunaatacaksın bunu aynı setup'da hergün antrenman etmek lazım. Bu aradaatlı atışlarda sola doğru atışta hızınıza bağlı ve atış açısına göreok sağa sapar. Bundan dolayı atın hızı, atış açısı ve mesafesi önemlifaktörler.

6. Yayların çekiş gücü genelde 28-40 libre arası, küçük parmakla bileçekilebiliyor, ben 60 libre kullandım sorun olmadı.

7. Eyer; ilk günü İngiliz eyeriyle bindim, ikinci günü macar eyeriyle.Macar eyeri müzedeki türk eyerlerine göre daha dar, neredeyse önden vearkadan bastırıyor. Oturarak çok zor biniliyor ama zaten ayakta durmakiçinmiş, ayakta bindim ben de, ve rahatlığı o zaman hissettim. Öndenve arkadan destek oluyor. Bir iki ok atmadan kabak atışı yapar gibiayağa kalkıp atın boynuna eğilip yayı havaya diktim dörtnalda ve bueyerin bu iş için çok uygun olduğunu farkettim, yalnız sert tahtayerleri biraz yumuşak birşeyle kaplasalarmış daha rahat olacakmış.

8. Başparmak atanlar zihgir kullanmıyor, 30 libre yayda gerekmiyor,zihgir kayması vs de olmuyor hiç uğraşmıyorlar.


Sonuçta Türk kültürünü, Türk (atlı) okçuluğunu tanıttık, millet bunuuzun zamandan beri bekliyormuş. Bazılarına daha detaylı anlattım,bazılarına daha genelden başlayıp Türklerin Arap olmadığını, Arapçadeğil Asya dili konuştuğunu ve Orta Asya'dan yani atlı okçuluğun doğuşyerinden geldiğini anlatmak zorunda kaldım. İtalyanların gönlünüaldım, Türk medyasındaki bir aralar İtalyan düşmanlığından kalan küçükbir yaraları varmış.Vs vs vs.
Hepsini İstanbul'a ve Sivas'a davet ettim.Kalabalık gidebilseydik çok güzel olacaktı..
Herkese sevgiler.

Gokmen Altinkulp

No comments: